Dzisiaj przedstawię wam pewną formację zbrojną w Hiszpanii, formację widoczną praktycznie w każdym aspekcie Hiszpanii, a jednak mało znanej szczególnie ludziom nie urodzonym w Hiszpanii. Mowa o Guardia Civil. Powstały dwa artykuły na temat tej formacji i dzisiaj pierwszym z nich będzie historia Guardia Civil. Jej powstanie oraz dzieje aż do dnia dzisiejszego.

W 1820 roku Pedro Agustín Girón, porucznik Gwardii Królewskiej, zaproponował utworzenie organizacji policyjnej o strukturze wojskowej, ale w służbie cywilnej, pod nazwą Legion Ochrony Narodowej. Ostatecznie jego projekt nie został zrealizowany i w 1822 roku został wygnany wraz z synem Francisco Javierem Girónem Ezpeletą.

Aby kontrolować granice i zapobiegać przemytowi, Ferdynand VII utworzył w 1829 roku Królewski Korpus Karabinierów Przybrzeżnych i Granicznych, uzupełniony przez Gwardię Cywilną, która sprawowała kontrolę w głębi kraju. W 1842 roku została zreorganizowana jako Cuerpo de Carabineros del Reino, pod dowództwem feldmarszałka Martína José de Iriarte. W tym czasie podlegała ona ministerstwu finansów.

W listopadzie 1843 roku przewodniczący rządu, Salustiano Olózaga, uznał, że ówczesna policja nie była wystarczająco skuteczna i chciał przywrócić Milicję Narodową, ale projekt ten również nie został zrealizowany, a on sam odszedł z rządu.

5 grudnia prezydentem został Luis González Bravo. 31 grudnia 1843 roku minister wojny Manuel de Mazarredo zwrócił się do ministra spraw wewnętrznych markiza Peñaflorida z prośbą o utworzenie sił publicznych, które uwolniły by armię od konieczności ścigania przestępców.

Podsekretarz spraw wewnętrznych, Patricio de la Escosura, opracował dekret królewski z 26 stycznia 1844 roku w sprawie reorganizacji bezpieczeństwa publicznego w Hiszpanii. 30 stycznia 1844 roku opublikowano rozporządzenie wykonawcze do tego dekretu królewskiego, którego art. 10 stanowił, że minister spraw wewnętrznych zorganizuje “specjalne siły przeznaczone do skutecznej ochrony osób i mienia, których ochrona jest głównym przedmiotem działalności gałęzi ochrony i bezpieczeństwa”.

Minister spraw wewnętrznych zaczął przygotowywać projekt dekretu o utworzeniu takich sił bezpieczeństwa. 10 marca przedstawił rządowi kompletny projekt, który został zmodyfikowany przez Radę Ministrów w niektórych aspektach, w wyniku czego 14 marca powstał nowy dokument. Autorami tego dekretu byli Patricio de la Escosura i Manuel Beltrán de Lis y Ribes.

Uzasadnienie dekretu zostało przedstawione Izabeli II przez prezydenta Luisa Gonzáleza Bravo, ministra łaski i sprawiedliwości Luisa Mayansa y Enríqueza de Navarra, ministra wojny Manuela de Mazarredo, ministra finansów Juana José Garcíę Carrasco Gómeza Beníteza , ministra marynarki José Filiberto Portillo i ministra spraw wewnętrznych José Justiniani Ramíreza de Arellano, markiza Peñaflorida.

Ponieważ mieli to być uzbrojeni strażnicy na usługach władzy cywilnej, królowa Izabela II powiedziała, że będzie ich nazywać strażnikami cywilnymi. Królowa Izabela II podpisała dekret królewski 28 marca 1844 roku.

Dekret królewski z 12 kwietnia 1844 roku stanowił, że początkowo za organizację Gwardii Cywilnej odpowiedzialne będzie Ministerstwo Wojny, ale później będzie ona należeć do władz cywilnych. Organizację tego korpusu powierzono feldmarszałkowi Francisco Javierowi Girón Ezpeleta. Dekret królewski został mu przesłany wraz z oficjalnym komunikatem o jego zleceniu do Katalonii, gdzie stacjonował, 15 kwietnia.

Francisco Javier Girón Ezpeleta, drugi książę Ahumady i piąty markiz Las Amarillas, był elżbietańskim wojskowym, który służył pod dowództwem generała Leopoldo O’Donnella w pierwszej wojnie karlistowskiej przeciwko generałowi Ramonowi Cabrerze. W 1843 roku został mianowany dowódcą wojskowym w regionie Katalonii. Tam dowiedział się o powstaniu Mozos de Escuadra, które bardzo mu się podobało i z którego zaczerpnął pomysły na utworzenie Gwardii Cywilnej. W tym czasie w Hiszpanii istniały inne organizacje bezpieczeństwa takie jak: rondas volantes extraordinarias, somatén i wspomniane mozos de escuadra w Katalonii, kompanie miñones i migueletes w Walencji, miñones w Álavie, escopeteros w Sewilli, Toledo i Ciudad Real, oddziały żandarmów w Pampelunie, celadores w prowincjach Castellón de la Plana i Jaén, faletís w Kadyksie, tercio migueletes w Salamance i wiele innych. W organizacjach tych działało łącznie około 4000 żołnierzy.

Na Wyspach Kanaryjskich zajmowały się tym bataliony żołnierzy. W 1877 roku utworzono Prowincjonalne Kompanie Wartownicze, składające się z wojskowych, którzy pełnili podobną funkcję jak Gwardia Cywilna.

Książę Ahumada zaproponował utworzenie profesjonalnego, stabilnego i dobrze zorganizowanego korpusu ochrony. Przywiązywał dużą wagę do tego, aby żołnierze byli dobrze opłacani, aby uniknąć korupcji, a także aby byli to ludzie znani z uczciwości i umiejętności czytania i pisania . Opracował on siedem punktów organizacji, które zostały zaakceptowane przez prezydenta Narváeza i zawarte w dekrecie królewskim z 13 maja 1844 roku. Mundur został ustanowiony dekretem królewskim z 15 czerwca 1844 roku.

Latem 1844 roku pierwsi aspiranci zostali przyjęci w koszarach w Leganés, Vicálvaro i Alcalá de Henares.

Regulamin Służby Gwardii Cywilnej, zatwierdzony dekretem królewskim z 9 października 1844 roku, określał obowiązki i uprawnienia Gwardii Cywilnej, jej organiczną zależność, powiązaną z jej szczególną służbą na rzecz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Artykuł ten stanowi, że celem Gwardii Cywilnej jest: “utrzymanie porządku publicznego, ochrona osób i mienia (…) oraz pomoc niezbędna do wykonywania ustaw”. Artykuł 31 stanowi: “Na drogach, polach i terenach niezamieszkałych każdy oddział lub jednostka Gwardii Cywilnej ma obowiązek dbać o ochronę osób znajdujących się w niebezpieczeństwie lub nieszczęściu, udzielając im pomocy siłą lub ułatwiając dostęp do pomocy “.

10 października 1844 roku królowa Izabela II stała się pełnoletnia, zgodnie z ówczesnym ustawodawstwem, po ukończeniu 14 lat. Tego dnia wyruszyła z Pałacu Królewskiego, aby zainaugurować działalność nowych Kortezów. W podróży towarzyszyła jej Gwardia Cywilna.

Książę Ahumada chciał uchronić Guardia Civil przed konfliktami politycznymi, nadając jej autonomiczną filozofię, która pozwoliłaby jej pełnić służbę cywilną bez naruszania struktury wojskowej. Dlatego 16 stycznia 1845 roku opracował okólnik w tej sprawie. Znany jest pod nazwą “Kartilla o el Código Moral de la Guardia Civil”.

W 1844 roku politycy z poszczególnych prowincji opracowali raporty na temat potrzeb w zakresie bezpieczeństwa na swoich terytoriach. Na podstawie tych raportów książę Ahumada ustanowił w tym samym roku dwanaście tercios ze stolicami w następujących miastach: Madryt, Barcelona, Sewilla, Walencja, La Coruña, Saragossa, Granada, Oviedo, Cáceres, Pampeluna, Burgos i Vitoria. Na mocy rozkazu królewskiego z 20 października 1844 roku kompanie z Madrytu, zostały wysłane do Toledo, Cuenca, Ciudad Real i Guadalajara. W sierpniu 1846 roku utworzono Tercio de Baleares. W 1898 roku na Teneryfie utworzono dowództwo na bazie Kompanii Gwardii Prowincjonalnej, które w 1936 roku zorganizowano jako tercio. Tercios składały się z kompanii piechoty i szwadronów kawalerii. Pod koniec 1844 roku było 3000 Strażników Cywilnych, a w 1845 roku już 7140.

Guardia Civil pełniła służbę w Melilli z dowództwem w Maladze, a w Ceucie z dowództwem w Kadyksie. W 1893 roku wysłano ich na Melillę , a w 1898 roku na Ceutę.

Książę Ahumada powierzył dowództwo nad tercio madryckim pułkownikowi Carlosowi Purgoldtowi, który był generalnym inspektorem wojskowym w Katalonii i Walencji, dowództwo nad tercio barcelońskim José Palmésowi, który służył w Gwardii Królewskiej, a dowództwo nad tercio sewilskim José de Castro, który miał już doświadczenie w walce z bandytami, gdyż był szefem Escopeteros Voluntarios de Andalucía.

Tercio madryckie miało swoją pierwszą siedzibę w Teatro Real, który był wówczas w budowie, a tercio barcelońskie w starym klasztorze jerozolimskim.

W 1847 roku siedziba Generalnego Inspektoratu mieściła się w XVIII-wiecznym budynku Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, przy ulicy Torija 14 w Madrycie. W latach 1834-1847 w budynku tym znajdowało się Archiwum Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, które w tym samym roku zostało przeniesione do budynku poczty zbudowanego przez Karola III w 1768 roku przy Puerta del Sol. Po latach przeniesiono je do rozebranych w 1868 roku Koszar San Martín, które znajdowały się przy Plaza de San Martín.

Walka z bandytyzmem

Pierwsza interwencja nowo utworzonego Korpusu Gwardii Cywilnej miała miejsce w Navalcarnero, 12 września 1844 roku, kiedy to udaremniono napad na dyliżans z Estremadury.

Od momentu powstania brali udział w rozwiązywaniu wielu problemów, z którymi borykało się ówczesne państwo. W październiku 1844 roku aresztowali uczestników spisku Espartero, mającego na celu zamordowanie prezydenta Narváeza. W listopadzie generał porucznik Martín Zurbano zbuntował się na rzecz Espartero w Nájera. Gwardia Cywilna w Logroño ścigała rebeliantów i aresztowała ich w Ortigosa de Cameros. Martín Zurbano został zastrzelony w Logroño.

W 1846 roku w kilku częściach Galicji wybuchło powstanie pod wodzą pułkownika Miguela Solísa Cuetosa i brygadiera Leoncio Rubína de Celís y Oroña, do którego przyłączyły się wszystkie garnizony oprócz La Coruña i Ferrol. Generał porucznik Manuel Gutiérrez de la Concha zorganizował rządowy ruch oporu w postaci małych kolumn prowadzonych przez strażników cywilnych. W ciągu niespełna miesiąca Solís skapitulował w Orense, a Rubín wyjechał do Portugalii.

Przyczynili się do rozbicia rebelii, która miała miejsce w Madrycie w sierpniu 1846 roku i w której dokonali ponad 300 aresztowań, oraz innej, która miała miejsce w Walencji w listopadzie tego samego roku. W tym czasie rząd przyznał im liczne Krzyże Maríi Isabel Luisy i osiem Krzyży San Fernando pierwszej klasy

Ich pierwszym sukcesem w walce z bandytyzmem było aresztowanie w lipcu 1844 roku czterech członków bandy “Botijas”, która działała w Despeñaperros. Innym znanym przypadkiem był bandyta Andrés Franciso López Jiménez, znany jako “Barquero de Cantillana”. W styczniu 1845 roku został aresztowany przez sierżanta Norcisa. Następnie uciekł z więzienia i zamordował strażnika Francisco Rielesa. W 1848 roku przejął grupę karlistów. Sierżant Francisco Lasso, który został poważnie raniony przez bandytę, i porucznik Castillo zabili go w kolejnej potyczce 2 listopada 1849 roku. Uważa się, że bandytyzm praktycznie zanikł pod koniec XIX wieku, choć na początku XX wieku zdarzały się pojedyncze przypadki.

6 października 1903 roku na targach w Baena, w prowincji Kordoba, strażnik cywilny aresztował bandytę Manuela Lópeza Ramíreza “Vizcaya”. Było to pierwsze zatrzymanie przestępcy przez strażnika w cywilu. Jednak intencją księcia Ahumady było to, aby żołnierze nosili mundury, zawsze kiedy tylko jest to możliwe, co zostało oczywiście zapisane w rozkazie królewskim z 5 września 1867 roku (Regulacja w 1935 roku doprowadziła do tego , że funkcjonariusze Guardia Civil mogli występować również w ubraniu cywilnym). W 1907 roku “Pernales” i “Niño del Arahal” zostali zabici przez Guardia Civil w kolejnej potyczce z bandytami.

Guardia Civil przyczyniła się również do ograniczenia przemytu . W 1846 roku skonfiskowała ona kontrabandę, która stanowiła 80% całkowitej ilości skonfiskowanej przez ówczesną wyspecjalizowaną organizację Carabineros.

Walka z buntami w XIX wieku

W 1847 roku, podczas drugiej wojny karlistowskiej, oddziały Benito Tristany’ego i Ros de Eroles zaatakowały koszary Guardia Civil, które broniły się z wielką odwagą. Na szczególną uwagę zasługuje obrona koszar Cervera przez drugiego sierżanta Francisco Sanza. W 1849 roku Guardia Civil wysłała oddział do zamku Caspe. Karliści wykorzystali fakt, że niektóre oddziały Guardia Civil wyruszyły na misję rozpoznawczą i zaatakowali bastion, który został skutecznie obroniony przez sierżanta José Buila. 25 listopada 1848 roku oddziały karlistów Antonio Arnáiza próbowały bezskutecznie zdobyć koszary Hontomín, bronione przez kaprala Juana Manuela Reya. 6 grudnia kapitan José Villanueva pokonał oddziały karlistów pod Villaescusa la Sombría, 15 grudnia kapitan Hilario Chapado pokonał innych pod Arauzo de Torre, a 29 grudnia kapitan Mariano Delofen pokonał innych pod Hortigüela. W prowincji Toledo udało im się pokonać oddziały karlisty José Montilla. Pokonali oni wojska Andrésa Llorente w Estelli i pojmali Joaquína Juliána de Alzáa w Zaldivii.

W nocy 13 maja 1848 roku powstał pułk kawalerii “Infante” i pułk piechoty “Guadalajara”, oba stacjonujące w Sewilli. Ruchowi temu przeciwstawiła się Gwardia Cywilna, a zwłaszcza całe siły posterunku Sanlúcar la Mayor, dowodzone przez sierżanta Lasso. Rebelianci zajęli miasto i zażądali, aby przyłączyła się do nich Guardia Civil z posterunku. Francisco Lasso odmówił i stawiał opór aż do momentu, kiedy usłyszał wieści o zbliżaniu się wojsk rządowych. Wtedy dosiadł swoich podwładnych na konie i przechytrzywszy rebeliantów, pobiegł na spotkanie z oddziałami lojalistów, aby się do nich przyłączyć i odzyskać Sanlúcaroku Za ten czyn sierżant Lasso otrzymał stopień chorążego, a także pochwałę królewską.

Rewolucja 1848 roku przyniosła detronizację Ludwika Filipa I i proklamowanie II Republiki Francuskiej w wyniku buntu z 21 lutego. 27 lutego Narváez wysłał księcia Ahumady do Francji, aby uratował infantkę Marię Luizę, żonę księcia Montpensier, syna zdetronizowanego króla Francji . Infantka Maria Luiza i książę Montpensier mieszkali przez pewien czas w Alcázar w Sewilli, a w 1849 roku w pałacu San Telmo.

26 marca 1848 roku w Madrycie wybuchła rewolta. Zorganizował ją pułkownik Joaquín de la Gándara y Navarro, z pomocą kapitana Manuela Bucety, wydalonego z Gwardii Cywilnej po buncie w Galicji, a wsparło ją siedmiuset spartakistów. Narváez podzielił Madryt na sektory obronne. Guardia Civil musiała przejąć kontrolę nad Puerta del Sol. Tercio Madrid był dowodzony przez pułkownika Purgoldta. Wojsko opuściło koszary Teatro Real i ruszyło wzdłuż Calle Mayor, rozbijając rebeliantów. Następnie przeszli przez Plaza Mayor i zostawili kawalerię tercio przy Puerta del Sol. Następnie pomogli wojskom rządowym w walkach na Plaza de la Cebada i zabezpieczyli Puerta de Toledo. Bunt został stłumiony przed końcem dnia. 5 kwietnia wydano dekret przyznający liczne odznaczenia osobom, które brały udział w tych operacjach . Jednak ci, którzy kierowali rebelią, zdołali uciec.

7 maja kapitan Buceta ponownie zbuntował się wraz z Regimentem España i pomaszerował w kierunku Plaza Mayor. Ostrzeżony o tym przez patrol gwardzistów, pułkownik Purgoldt zajął pozycje przy Puerta del Sol z około dwustoma ludźmi. Książę Ahumada opuścił Generalny Inspektorat, by stanąć na czele oficerów. Kiedy jechał w górę Calle Mayor, na wysokości Calle del Triunfo, otrzymał od rebeliantów salwę ognia, która zabiła jego konia i zraniła go w ucho. Następnie udał się ze swoimi oficerami na Plaza Mayor, aby walczyć z ludźmi Bucety. Pojechał tam sam Narvaéz. W bitwie tej użyto nawet artylerii.

Udowodniwszy skuteczność Gwardii Cywilnej w zwalczaniu rebelii, Narváez postanowił ściągnąć do stolicy dodatkowych funkcjonariuszy i ich liczba wzrosła do 4000. Utworzył cztery bataliony po 1000 ludzi, dokonał ich przeglądu na Paseo del Prado i paradował po Calle de Alcalá. Przyniosło to Narváezowi międzynarodową sławę.

Czterotysięczna armia, pochodząca z różnych części Hiszpanii, była dowodzona przez księcia Ahumadę. W razie potrzeby mieli się oni zebrać przy Pałacu Królewskim. Grupa ta przebywała w Madrycie do 19 stycznia 1849 roku.

13 maja 1848 roku major José Portal z mniejszością pułku piechoty z Guadalajary, liczącego blisko 350 żołnierzy, oraz pułku Infante zbuntował się w Sewilli. Ich łączny kontyngent liczył 1 500 ludzi. Rebelianci zaatakowali broniony przez wojska lojalistów Alcazar, w którym stacjonowała infantka Maria Luiza. Z rebeliantami walczyła również Guardia Civil, która założyła swoją siedzibę w ratuszu. Rebelianci uciekli do Sanlúcar la Mayor, gdzie schwytali i rozbroili oddział Guardia Civil dowodzony przez Francisco Lasso. Później, po walkach z oddziałami lojalnymi wobec rządu, Strażnicy Cywilni zostali zwolnieni. José Portal uciekł do Huelvy, a stamtąd do Portugalii. Regiment Infantego został zlikwidowany dekretem królewskim z 29 maja 1848 roku.

Książę Ahumada, zdając sobie sprawę z potrzeby pomocy pozostałym funkcjonariuszom z korpusu, utworzył Kompanię Młodej Gwardii, zatwierdzoną rozkazem królewskim 1 kwietnia 1853 roku. Jego pierwszą siedzibą były koszary San Martín w Madrycie, a rezydencją – Pinto. W 1852 roku instytucja ta, wraz ze swoją siedzibą, przeniosła się do Valdemoro, do budynku dawnej Królewskiej Fabryki Sukna i Tkanin.

20 lutego 1854 roku brygadier José de Hore zbuntował się w Saragossie wraz z pułkiem Córdoba. Brygadier José de Hore został zabity w Saragossie, a rebelianci uciekli do Francji. Podpułkownik Latorre, który był jednym z rebeliantów, został schwytany w drodze. Po drodze 176 osób zdezerterowało, z czego 132 osoby pojawiły się w Ansó. Pozostali rebelianci złożyli broń i przeszli do Francji. Po rozprawie sądowej Latorre został rozstrzelany 3 marca 1854 roku.

W 1854 roku generał Leopoldo O’Donnell przygotował kolejne powstanie. Minister wojny, Anselmo Blaser San Martín, wiedząc o spisku, mianował księcia Ahumadę dowódcą wojsk w sektorze Pałacu Królewskiego i wokół niego. 28 czerwca Leopoldo O’Donnell dokonał przeglądu oddziałów rebeliantów w mieście Canillejas. Miał 2000 ludzi. Książę Ahumada wydał wszystkim oddziałom rozkaz skoncentrowania się w stolicach prowincji, a Rada Ministrów ogłosiła stan wojny. Minister Anselmo Blaser zebrał armię liczącą 5000 ludzi. Potem nastąpiła bitwa pod Vicálvaro. Wojska rządowe pokonały ich, a rebelianci wycofali się do Aranjuez. Anselmo Blaser ścigał oddziały Leopoldo O’Donnela przez Andaluzję aż do granicy z Portugalią.

Kapitan Buceta, sprzymierzeniec Leopoldo O’Donnella, zajął Cuenca wraz ze swoimi oddziałami, a władze opuściły miasto, uznając wszelki opór za daremny. Oddziały Bucety musiały stawić czoła siłom Guardia Civil, które zmusiły go do ucieczki.

Rebelianci zajęli również siedzibę rządu i Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, które zostały odbite przez siły rządowe. Następnie rebelianci ruszyli w kierunku pałacu królewskiego, bronionego przez 500 ludzi księcia Ahumady.

Tercio Madrid, dowodzone przez Antonio María Alós, a zwłaszcza jego kawaleria, musiało walczyć o ochronę budynków publicznych. Buntownik Camilo Valdespino powiedział brygadierowi Alósowi, żeby przyłączył się do rebelii, w której zostanie marszałkiem, albo zostanie zmieciony ogniem armatnim. Po tym, jak Evaristo Fernández de San Miguel został prezydentem, rebelia stopniowo wygasła.

Guardia Civil udzielała pomocy ofiarom epidemii cholery w 1865 roku. Odmówili również pobierania wynagrodzenia za ochronę poborców podatkowych, którzy niekiedy byli atakowani w miastach przez osoby uchylające się od płacenia podatków.

Emilio Castelar napisał artykuł przeciwko rządowi, za co został usunięty ze stanowiska profesora historii na Uniwersytecie Centralnym. Rektor, Juan Manuel Pérez de Montalbán, nie zgodził się go zwolnić i został wydalony. Studenci zorganizowali protest w obronie rektora w dniu 8 kwietnia 1865 roku, z upoważnienia gubernatora cywilnego, José Gutiérreza de la Vega, który powołał oddział tercio de Madrid, aby zapobiec kolejnym zakłóceniom porządku. 10 kwietnia 1865 roku zorganizowano uroczystość mianowania nowego rektora, podczas której doszło do nowych protestów, w czasie których ponownie obrażano i wygwizdywano siły porządkowe. Zostały one rozpędzone na rozkaz ministra spraw wewnętrznych Luisa Gonzáleza Bravo przez Weterańską Gwardię Cywilną.

W czerwcu 1866 roku w koszarach San Gil miało miejsce powstanie, zamach stanu, na którego czele stanął generał Blas Pierrard, wspierany przez kilku sierżantów, stąd też znane jest jako “Sargentada de San Gil”. Zostały one pokonane przez wojska rządowe i oddział Guardia Civil z Madrytu. W walkach tych po raz kolejny wyróżnił się porucznik kawalerii Teodoro Camino.

Wojskowi spiskowcy: Prim, Pierrad, Joaquín Milans del Bosch i Manuel Pavía y Rodríguez de Alburquerque, wraz z cywilami: Sagastą, Ruizem Zorrillą i Manuelem Becerrą, zawarli w Belgii pakt z Ostendy. Aby bronić granicy przed elementami wywrotowymi, w Pireneje wysłano Guardia Civil, która wzmocniła oddziały Carabineros.

Generał Francisco Serrano y Domínguez zorganizował w Andaluzji armię rebeliancką, do której udało mu się zwerbować część Guardia Civil, która w bitwie pod Puente de Alcolea w 1868 roku pokonała wojska rządowe pod dowództwem generała Manuela Pavíi y Lacy, w tym Guardia Civil. Po tym wydarzeniu powstał rząd, na którego czele stanął Serrano. Aby utrzymać porządek, Guardia Civil w Madrycie rozbroiła 20 tysięcy milicjantów. Inni milicjanci okopali się w Kadyksie, gdzie po ośmiu dniach walk zostali pokonani przez Guardia Civil. Powstania i starcia z milicjantami miały miejsce także w Maladze, Saragossie, Barcelonie, Valladolid, Badajoz, Tarragonie i innych miastach.

Ówczesny dyrektor Gwardii Cywilnej, Francisco Serrano y Bedoya, zatwierdził nową organizację opartą na komendach prowincjonalnych (comandancias), na czele których stali podpułkownicy.

W 1869 roku Guardia Civil musiała wycofać się z terenów wiejskich, aby wziąć udział w serii konfliktów społecznych, co doprowadziło do wzrostu bandytyzmu w prowincjach Sewilla i Kordoba. Książę Hornachuelos został usunięty ze stanowiska gubernatora Kordoby, ponieważ był nieskuteczny w walce z tymi przestępstwami, a jego miejsce zajął Julián Zugasti.

Bandyci stali się coraz bardziej brutalni. Byli ostro zwalczani przez ministra Rivero i gubernatorów andaluzyjskich. Bandyci “Malaspatas” i “Cucarrete” porwali obywateli brytyjskich Johna i Antoine’a Bonellów w pobliżu San Roque, powodując incydent dyplomatyczny. Guardia Civil odnalazła bandytów i po potyczce zastrzeliła ich wszystkich.

W trzeciej wojnie karlistowskiej (1872-1876) Guardia Civil była w Armii Północy, na pierwszej linii frontu, walcząc z powstańcami. Doprowadziło to do odcięcia innych obszarów Hiszpanii, co zwiększyło brak bezpieczeństwa. Guardia Civil odegrała zasadniczą rolę w zwycięstwach nad karlistami w Kraju Basków, Katalonii, Aragonii i Walencji.

W 1882 roku w Jerez de la Frontera i okolicach doszło do czterech morderstw, które przypisano tajnemu stowarzyszeniu anarchistycznemu o nazwie La Mano Negra (Czarna Ręka). Doprowadziło to do masowych aresztowań anarchistów. W 1883 roku w prowincji Kadyks przebywało około 2 000 więźniów, co wywołało krytykę w Hiszpanii i za granicą. Sąd prowincjonalny w Kadyksie skazał sześć osób na karę śmierci.

Mniejszościowe grupy anarchistów postanowiły uprawiać terroryzm i w latach 1889-1893 przeprowadziły kilka zamachów bombowych w Barcelonie. Porucznik Narciso Portas znalazł w Vilanova i la Geltrú skrytkę z materiałami wybuchowymi, która była powiązana z pozostałymi zamachami. Dokonano stu aresztowań. 21 maja 1894 roku na Montjuic stracono sześciu anarchistów.

XX wiek

W 1903 roku doszło do niepokojów społecznych w Salamance, Madrycie, Asturii, Jumilli i Almerii, które sprowokowały starcia z Guadia Civil. 1 sierpnia grupa 500 anarchistów rozbroiła strażników w Alcalá del Valle i zajęła koszary, a następnie została pokonana przez Guardia Civil.

Guardia Civil zyskała sławę dzięki skutecznemu rozbiciu mafii w Peñaflor, w prowincji Sewilla. Adwokat Juan Andrés Aldije, pseudonim “Francés”, wraz z człowiekiem o pseudonimie “Manzanita” zwabili nieostrożnych hazardzistów do lokalu, a następnie zabili ich i obrabowali. Kapralowi Atalaya udało się odnaleźć ciała w 1905 roku i aresztować zabójców.

Guardia Civil kontynuowała walkę z bandytyzmem. Bandyta Francisco Ríos González, pseudonim “Pernales”, dokonywał swoich zbrodni w prowincjach Kordoba i Sewilla. Jego towarzyszem był “Niño del Arahal”. Obaj zginęli w potyczce w Sierra de Alcaraz, w prowincji Albacete, 31 sierpnia 1907 roku.

Między 26 lipca a 2 sierpnia 1909 roku doszło do serii zbrojnych zamieszek, głównie w Barcelonie, kierowanych przez anarchistów, przeciwko poborowi do wojska na wojnę marokańską. Stało się to znane jako “Tragiczny Tydzień”. Walczył w nich generał Luis de Santiago. Najbardziej agresywni wycofali się do Poble Nou, gdzie, gdy wkroczyli strażnicy cywilni, odkryli, że na tarasach jest pełno snajperów. W bitwie tej zginął porucznik korpusu Daniel Gabaldón, a trzech strażników cywilnych zostało ciężko rannych. Ostatnie oddziały rebeliantów utrzymywały się w El Clot, gdzie generał Bandreis, dowodzący silnym kontyngentem Gwardii Cywilnej, zdołał ich pokonać. W całym Tragicznym Tygodniu rannych zostało 296 uczestników zamieszek, 104 osoby zginęły, a wśród członków sił porządkowych rannych zostało 124 uczestników zamieszek, a 8 osób zginęło.

Bardzo głośnym przypadkiem była zbrodnia Gádora z 1910 roku Lekarz znachor, znany później jako “Sacamantecas”, porwał wraz z innymi wspólnikami siedmioletniego chłopca, Bernardo Gonzáleza, zabił go i usunął tłuszcz, aby wyleczyć bogatego i wpływowego człowieka, Francisco Ortegę, “Moruno”. Guardia Civil aresztowała ich wszystkich, w tym “Moruno “.

W sierpniu 1917 roku doszło do rewolucyjnego strajku generalnego, którego celem było obalenie rządu. Choć niektórzy wzywali do pokojowego strajku, inni uciekali się do przemocy. W wyniku zamieszek zginęło kilkadziesiąt osób, w tym czterech strażników cywilnych.

Na początku XX wieku w prowincji Malaga grasował bandyta o pseudonimie “Pasos Largos”, który dokonywał napadów i mordów. Gwardia Cywilna zastrzeliła go 15 marca 1934 roku w Sierra Blanquilla.

8 maja 1921 roku prezydent Eduardo Dato został zastrzelony przez Pedro Mateu, Luisa Nicolau i Ramóna Casanellasa z motocykla z bocznym wózkiem w Madrycie. Dzięki podoficerowi Guardia Civil, José Cristóbalowi Maté, udało się odnaleźć pojazd i ukrytą broń, a Mateu został aresztowany. Pozostali dwaj zabójcy uciekli za granicę. Nicolau został objęty ekstradycją przez rząd niemiecki.

Między końcem lipca a początkiem sierpnia 1921 roku niewielka grupa Hiszpanów, wraz z żołnierzami i strażą cywilną, została oblężona przez Rifianów w kościele i fabryce mąki w Nadorze. Ich opór walnie przyczynił się do powstrzymania wojsk ryfijskich przed oblężeniem Melilli.

10 kwietnia 1924 roku pięć osób, pod przywództwem urzędnika pocztowego José Maríi Sáncheza Navarrete, zamordowało dwóch urzędników pocztowych w pociągu, aby ukraść zawartość dwóch worków, wysiadło na stacji Alcázar de San Juan i uciekło taksówką. Jeden z nich został znaleziony martwy, Guardia Civil aresztowała trzech, a piąty zgłosił się do ambasady hiszpańskiej w Paryżu.

6 listopada 1924 roku grupa pięćdziesięciu anarchistów, przy wsparciu przemytnika o pseudonimie El Señorito, rozbroiła carabineros w Bera de Bidasoa i w strzelaninie zabiła strażników cywilnych Julio de la Fuente i José Aureliano Ortiza. Mobilizacja wojska skłoniła grupę do ucieczki do Francji, ale sześciu z nich dostało się do niewoli.

10 stycznia 1933 roku grupa anarchistów pod przywództwem Francisco Curro Cruza, pseudonim Seisdedos, przeprowadziła powstanie. Wyszli na zewnątrz uzbrojeni w strzelby i zaatakowali posterunek Gwardii Cywilnej, śmiertelnie raniąc sierżanta Manuela Garcíę Álvareza i strażnika Romána Garcíę Chuecosa. Wtedy przybyli strażnicy z Medina-Sidonia i rozpędzili napastników. Seisdedos zabarykadował się wraz z rodziną w swoim domu, gdzie zostali zabici przez Guardias de Asalto (inne siły porządkowe, utworzone w 1932 roku), co stało się znane jako wydarzenia w Casas Viejas.

Wojna domowa

W chwili wybuchu wojny domowej (lipiec 1936-kwiecień 1939) w Gwardii Cywilnej było 34 392 funkcjonariuszy, którzy byli podzieleni prawie po połowie między obie strony, chociaż inspektor generalny korpusu, generał Pozas, pozostał lojalny wobec rządu republikańskiego. W Barcelonie zarówno dowódcy Guardia Civil, Aranguren i Escobar, jak i ich ludzie pozostali lojalni wobec Republiki i skutecznie zwalczali rebelię. W Madrycie oddziały pozostały lojalne, a później pomogły stłumić zarówno rebelię w Cuartel de la Montaña, jak i rebelianckie grupy wokół stolicy. W Walencji również pozostali lojalni, a niektórzy dowódcy korpusów nawet rozdawali broń robotnikom. W Pampelunie tak się złożyło, że dowódca Rodríguez Medel był lojalny wobec rządu republikańskiego, podczas gdy jego garnizon stał po stronie rebeliantów, i w rzeczywistości Rodríguez Medel został zamordowany przez swoich podwładnych.

W strefie republikańskiej Guardia Civil przestała istnieć wkrótce po rozpoczęciu wojny, ponieważ dekret z 30 sierpnia 1936 roku zmienił jej nazwę na Guardia Nacional Republicana (GNR).

W czasie wojny rola Guardia Civil ograniczała się do walki w kolumnach i dużych jednostkach oraz do pracy czysto policyjnej na tyłach, poza wyjątkami, kiedy to korpus przeprowadził akcje, które obie strony wspominają jako bohaterskie: oblężenie Alcázaru w Toledo, oblężenie Oviedo i oblężenie Sanktuarium Nuestra Señora de la Cabeza (Jaén), bronionego przez kapitana Cortésa. Te ostatnie działania przyniosły im jako grupie tyle samo Krzyży Laurowych San Fernando (najwyższe hiszpańskie odznaczenie wojskowe w czasie wojny).

Frankoizm

Po zakończeniu wojny domowej, pod rządami dyktatury generała Francisco Franco Bahamonde, nastąpiła całkowita reorganizacja państwa. Działalność Gwardii Cywilnej regulowała ustawa z 15 marca 1940 roku. Ustawa ta, oprócz potwierdzenia ciągłości Gwardii Cywilnej jako siły porządku publicznego, połączyła korpus Carabineros de Costas y Fronteras (założony 9 marca 1829 roku i zorganizowany przez feldmarszałka José Ramóna Rodila) z Guardia Civil, powierzając mu, oprócz jego obowiązków, misję nadzorowania wybrzeży i granic oraz zwalczania oszustw i przemytu.

Po zjednoczeniu Korpusu Karabinierów z Gwardią Cywilną ponownie rozważono opracowanie dwóch nowych regulaminów, ponieważ, mimo że poprzednie wzajemnie się uzupełniały, konieczne było połączenie ich w jeden, który zawierałby podstawowe aspekty każdego z nich. I tak 23 lipca 1942 roku zatwierdzono Regulamin Wojskowy, a 14 maja 1943 roku Regulamin Służbowy, który po niewielkich zmianach jest tym, który wraz z zasadami ustanowionymi przez księcia Ahumadę wyznacza ogólne wytyczne dla Korpusu.

Do 1950 roku oficerowie Guardia Civil wywodzili się z armii. W 1951 roku utworzono Specjalną Akademię w Madrycie, która miała szkolić strażników cywilnych do pracy w charakterze oficerów Korpusu.

Od połowy lat 40. do początku lat 60. Guardia Civil brała udział w licznych starciach z Maquis. W tym okresie Maquis zabili 953 osoby, dokonali ponad 500 sabotaży, prawie 6000 napadów i prawie 1000 porwań. Siły porządkowe zestrzeliły 2173 partyzantów, aresztowały 2841, a kolejnych 546 poddało się.

W 1948 roku zaczęto wykorzystywać psy do tropienia. W 1951 roku utworzono w tym celu specjalną sekcję.

W 1959 roku Guardia Civil otrzymała zadanie nadzorowania i regulowania ruchu na drogach, tworząc wyspecjalizowaną jednostkę zwaną Grupą Ruchu Drogowego Guardia Civil, która zastąpiła funkcje pełnione do tej pory przez Policję Zbrojną i Policję Ruchu Drogowego, które były niewystarczające i nieodpowiednio do tego celu rozmieszczone i wyposażone.

Walka z ETA

W latach 1968-2011 grupa terrorystyczna ETA zamordowała łącznie 853 osoby (47 w okresie reżimu Franco i 806 w okresie demokracji).

W walce z grupą terrorystyczną ETA zginęło 206 funkcjonariuszy straży cywilnej. Ostatnie zabójstwa funkcjonariuszy straży cywilnej miały miejsce w 2009 roku. ETA zabiła również 183 funkcjonariuszy policji państwowej, 30 funkcjonariuszy policji lokalnej i 103 wojskowych.

W 1978 roku utworzono Wiejską Jednostkę Antyterrorystyczną do walki z grupą terrorystyczną ETA, która ukrywała się w górach. W 1980 roku utworzono Ośrodek Szkolenia Specjalnego, w którym szkolono jego członków. W 1982 roku utworzono Grupę Szybkiego Reagowania jako grupę antyterrorystyczną. W 1998 roku zmieniono jej nazwę na Jednostkę Działań na Rzecz Obszarów Wiejskich, a jej siedziba mieści się w Logroño.

11 grudnia 1987 roku zaatakowali koszary w Saragossie, w wyniku czego zginęło jedenaście osób, w tym pięcioro dzieci i dwie żony strażników cywilnych. W dniu 29 maja 1991 roku miał miejsce kolejny atak na koszary w Vich, w którym zginęło dziesięć osób, w tym czworo dzieci.

Pierwszym zabitym strażnikiem cywilnym był José Antonio Pardines Arcay, który zginął 7 czerwca 1968 roku podczas wykonywania obowiązków służbowych w ruchu drogowym.

Dzięki dochodzeniom prowadzonym przez Guardia Civil, w 1992 roku Francisco Múgica Garmendia (“Pakito”), José Luis Álvarez Santacristina (“Txelis”) i José Arregi Erostarbe (“Fiti”) zostali aresztowani w Bidart we Francji. To wydarzenie sprawiło, że ETA znalazła się w jednym z najważniejszych kryzysów.

Guardia Civil, po żmudnym śledztwie, zdołała uwolnić 1 lipca 1997 roku funkcjonariusza służby więziennej José Antonio Ortegę Larę, który był przetrzymywany jako zakładnik w budynku przemysłowym w Mondragón, oraz aresztować czterech porywaczy.

Dzięki śledztwu prowadzonemu przez Guardia Civil, Mikel Karrera Sarobe (“Ata”), szef aparatu wojskowego ETA od 2008 roku, został aresztowany w maju 2010 roku w Bayonne we Francji, razem z członkami ETA Arkaitzem Aguirregabirią i Maite Aranalde. Postawiono mu zarzuty zabójstwa dwóch strażników cywilnych w 2007 roku oraz zabójstwa francuskiego policjanta Jeana-Serge’a Nérina w 2010 roku.

Koniec XX wieku

W 1980 roku w San Sebastián otwarto koszary Inchaurrondo, z których koordynowano walkę z terroryzmem w Kraju Basków.

W 1982 roku utworzono: Służbę Unieszkodliwiania Materiałów Wybuchowych (SEDEX), której członkowie znani są jako TEDAX (technicy unieszkodliwiania materiałów wybuchowych); Jednostkę Interwencji Specjalnych (UEI), zajmującą się walką z terroryzmem; oraz Służbę Kynologiczną, zajmującą się psami używanymi do tropienia.

W 1982 roku Juan Carlos I zainaugurował działalność Muzeum Guardia Civil w siedzibie przy Calle Guzmán el Bueno w Madrycie. W 2017 roku otwarto kolejne muzeum w Navas del Rey.

W 1986 roku mianowano pierwszego dyrektora generalnego Korpusu, który nie był wojskowym, Luisa Roldána Ibáñeza. Ukradł on jednak 435 milionów peset z przyznanych mu funduszy rezerwowych i pobrał nielegalne prowizje od firm budowlanych, które wybudowały koszary za 1,8 miliarda peset. Po ucieczce do Laosu został aresztowany i spędził 15 lat w więzieniu.

Dekret królewski z mocą ustawy 1/1988 z 22 lutego 1988 roku dał kobietom dostęp do Guardia Civil.

Również w 1988 roku utworzono SEPRONA, Servicio de Protección de la Naturaleza, której zadaniem jest ochrona lasów, walka z zanieczyszczeniem środowiska oraz zwalczanie nielegalnych polowań i połowów.

W 1991 roku utworzono Służbę Morską , której zadaniem było nadzorowanie wybrzeży Hiszpanii i niesienie pomocy ludziom na morzu.

Głośnym wydarzeniem było porwanie w latach 1992-1994 Àngelsa Feliu, farmaceuty z Olot. W 1999 roku Centralna Jednostka Operacyjna (UCO) Guardia Civil aresztowała cztery osoby, w tym miejscowego policjanta, jako sprawców porwania.

XXI wiek

Guardia Civil przeprowadziła dochodzenie w sprawie sprzeniewierzenia 680 milionów euro poprzez nielegalne plany zwolnień w administracji Andaluzji. W latach 2017-2019 sądzono za to dwóch byłych przewodniczących Junta de Andalucía: Manuela Chavesa i José Antonio Griñána.

W 2013 roku agenci pomogli wyjaśnić sprawę zabójstwa nieletniej Asunty Basterry przez jej rodziców adopcyjnych w Galicji.

Guardia Civil udało się rozwiązać sprawę Diany Quer, młodej kobiety, która zaginęła latem 2016 roku w Puebla del Caramiñal w Galicji. Jej ciało zostało znalezione 16 miesięcy później w opuszczonym magazynie, gdzie ukrył je zabójca, José Enrique Abuín Gey, pseudonim “Chicle “.

W 2018 roku w prowincji Almería agenci aresztowali Anę Julię Quezadę za zabójstwo nieletniego Gabriela Cruza, znajdując ciało w bagażniku jej samochodu. Sprawczyni przyznała się do popełnienia czynu.

Guardia Civil odniosła również sukcesy w walce z handlem haszyszem w Cieśninie Gibraltarskiej.

W 2018 roku rozpoczęto operację Orion, prowadzoną przez kolumbijską marynarkę wojenną, wymierzoną w handel narkotykami. W 2020 roku w operacji tej wzięło udział 29 państw, w tym Hiszpania. W 2020 roku w ramach tej operacji Guardia Civil udało się przechwycić 11 ton kokainy.